<p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> 崖州民歌的唱調(diào)</p><p class="ql-block">作者 陳國豪 陳運(yùn)平 張?zhí)斐?lt;/p><p class="ql-block"> 崖州民歌(以下簡稱崖歌)是我國的國家級非物質(zhì)文化遺產(chǎn),是我國南方一朵璀璨的藝術(shù)之花。它之所以與眾不同,除了所唱語言是古崖州地區(qū)的閩南方言(俗稱客語)之外,主要的原因是有其獨(dú)特的唱調(diào)。 </p><p class="ql-block"> 所謂崖歌的唱調(diào),指的是歌唱時(shí)相繼發(fā)出的不同音高的聲音及其長短、快慢、停頓等富有變化的節(jié)奏。 </p><p class="ql-block"> 邢福壯先生在《崖州民歌初探》、《崖州民歌次探》(見《崖州民歌》第五冊,南海出版公司,2008)中把崖州民歌唱法劃分為七種唱調(diào):</p><p class="ql-block">1、號子(拉網(wǎng)歌);</p><p class="ql-block">2、叫賣調(diào)(補(bǔ)鍋歌);</p><p class="ql-block">3丶哼小調(diào)(童謠等);</p><p class="ql-block">4、搖儂調(diào);</p><p class="ql-block">5、嗟嘆調(diào)(國難歌、怨歌、悲歌、哭歌等);</p><p class="ql-block">6、柔情調(diào)(對唱歌等);</p><p class="ql-block">7、拉大調(diào)(梁生歌大部分等);</p><p class="ql-block"> 而在歌唱實(shí)踐中,常常會聽到許多新人問到哪個(gè)是大朝調(diào),哪個(gè)又是風(fēng)流托物,哪個(gè)又是風(fēng)流套古,等等。邢福壯先生的分類方法中并未涉及到這些問題,因而產(chǎn)生疑問,給初學(xué)者造成困擾。筆者在這里試圖談?wù)勓赂璩{(diào)的分類,以求拋磚引玉。</p><p class="ql-block"> 民歌來源于生產(chǎn)勞動。在遠(yuǎn)古時(shí)代我們的祖先在狩獵、捕魚、采摘、搬運(yùn)、祭祀、求偶等生產(chǎn)和生活實(shí)踐中開始了他們的歌唱,西漢《淮南子》上就提到古人抬木頭時(shí)唱著勞動號子。</p><p class="ql-block"> 始于西周的《詩經(jīng)》是我國最早的一部民歌總集。戰(zhàn)國時(shí)期的《楚辭》,把《詩經(jīng)》的四言體民歌發(fā)展成一種句式自由的騷體歌,充滿了浪漫主義色彩。到了漢代時(shí)期的樂府民歌,由雜言逐漸趨向五言,促進(jìn)了敘事詩的發(fā)展,奠定了五言詩體的基礎(chǔ)。唐代是我國詩歌的鼎盛時(shí)期,專業(yè)音樂有了很大的水準(zhǔn),《霓裳羽衣曲》就是代表性的作品。對音樂的專業(yè)性要求也反饋到音樂的歌詞詩歌上,唐詩的韻律變得極為嚴(yán)格,總結(jié)出了韻律優(yōu)美的馬蹄格并付諸實(shí)踐,詩歌也固定在了五言和七言,形成了古體詩和近體詩的分野。不過民歌具有自由隨意的特性,起源于巴蜀民間、以劉禹錫為代表的《竹枝詞》就放松了對格律方面的要求。雖然在時(shí)間和空間上相差甚遠(yuǎn),崖歌與竹枝詞卻有諸多相似之處。其一,作為民歌,兩者都有“唱”的特點(diǎn);其二,流行于民間,兼有文人進(jìn)行創(chuàng)作;其三,一般都是七言四句,并遵循“三韻腳”的韻律(第一、二、四句押韻)。在聲調(diào)方面,竹枝詞第一句的尾句常為平聲,而崖歌在這方面放松了限制,可以是同韻母的仄聲,不過大量存在陰平的例子(由于唱調(diào)的原因,不允許出現(xiàn)陽平)。因此,崖歌就是崖州版的竹枝詞。我們來欣賞一首竹枝詞(明朝袁宏道):“儂家生長在河干,夫婿如魚不去灘。冬夜趁霜春趁水,蘆花被底一生寒?!闭Z言直白易懂,如果標(biāo)題不是寫著《竹枝詞》,還以為是一首崖歌呢,因?yàn)樗浅?谡Z化,而且在格律方面符合崖歌的要求。因此,竹枝詞和崖歌可以看做是民間版的唐詩。</p><p class="ql-block"> 崖歌在內(nèi)容上有敘事抒情歌、對歌、搖儂歌等,在演唱風(fēng)格上它們也有自己的特點(diǎn),因此我們把崖歌的唱調(diào)分為詠敘調(diào)、對唱調(diào)、搖儂調(diào)和其它調(diào)等四大類。</p><p class="ql-block">一、詠敘調(diào)</p><p class="ql-block"> 詠敘調(diào)是崖歌的主基調(diào),根據(jù)內(nèi)容的不同可采用不同的調(diào)子,如大朝調(diào)、悲憤調(diào)、贊歌調(diào)、歡快調(diào)、怨嘆調(diào)等。</p><p class="ql-block"> 1、大朝調(diào)</p><p class="ql-block"> 大朝調(diào)是大朝歌(長篇敘事歌)通常采用的調(diào)子,以平敘為主。</p><p class="ql-block">2、贊歌調(diào)</p><p class="ql-block"> 贊歌調(diào)熱烈高昂,如《梅山歌贊》、《秀秀傳奇》等。</p><p class="ql-block">3、歡快調(diào)</p><p class="ql-block"> 歡快調(diào)輕松愉快,如《梁生歌》中的景物描寫片段。</p><p class="ql-block">4、悲憤調(diào)</p><p class="ql-block"> 悲憤調(diào)情感深沉濃郁,如孫恢堯的《國難歌》等。有人認(rèn)為《國難歌》應(yīng)歸類于風(fēng)流調(diào),或者說變化于去掉拉腔的風(fēng)流調(diào),筆者認(rèn)為其基調(diào)應(yīng)歸類為詠敘調(diào)。</p><p class="ql-block">5、怨嘆調(diào)</p><p class="ql-block"> 怨嘆調(diào)纏綿婉轉(zhuǎn),情感細(xì)膩,如孫秀鴛的《問天》,周啟城先生的部分演唱作品等。</p><p class="ql-block">二、對唱調(diào)</p><p class="ql-block"> 崖歌對唱通常是男女對唱,對唱內(nèi)容未免涉及男女風(fēng)流之事,因而對唱調(diào)有人也叫風(fēng)流調(diào)。對唱調(diào)拉腔明顯,有歌手自由發(fā)揮的空間,有時(shí)出現(xiàn)三七句和長藤句等。</p><p class="ql-block"> 風(fēng)流歌有風(fēng)流托物、風(fēng)流套古等表現(xiàn)手法。所謂“托物”,就是作者沒有把要表達(dá)的東西直接說出來,而是借助相關(guān)的事物來代替或者比喻。在男女唱和的情歌中,男女風(fēng)流之事有時(shí)候難以直接啟齒,因而需要借助托物的手法來隱喻,如《插田歌》、《賣芒果》等。所謂“套古”就是用典,引用古籍中的故事或詞句,這是詩歌中常見的修辭手法。“套古”可以豐富而含蓄地表達(dá)有關(guān)的內(nèi)容和思想。除了直接引用古籍外,歌手往往順手牽來大朝歌名篇中的人或事,以達(dá)到簡練而易懂的效果,如《梁生歌》、《梁山伯與祝英臺》、《張生歌》、《王昭君》、《孟麗君》等著名作品中的人或事常常會在對歌時(shí)被套用為素材。風(fēng)流調(diào)是民間把對歌時(shí)所用的相關(guān)唱調(diào)的俗稱,因?qū)Ω柰鶠榱巳偮牨姸坏貌怀33侥切╋L(fēng)流素材,久而久之就把對歌時(shí)唱的都叫風(fēng)流調(diào)了。</p><p class="ql-block"> 有一些崖歌作品并沒有直接表現(xiàn)為對唱的形式,但是其唱法和唱腔具有對唱調(diào)的特點(diǎn),那么這個(gè)也應(yīng)列入對唱調(diào),如周昌秀先生演唱的《掛憶歌》,此調(diào)就是從對歌的腔調(diào)演化而來,因而可將其歸類為對唱調(diào)。</p><p class="ql-block"> 擅長對唱調(diào)的主要代表人物有張受孔、王家全、蔡光等男歌手,關(guān)蘭姩、黎吉娥、陳桂鑾(五姨)、孫關(guān)柳、孫秀鴛等女歌手。這些歌手身經(jīng)百戰(zhàn),思維敏捷,往往不假思索就能脫口而出,頗受歌迷的歡迎。另外有些歌手因少有對唱機(jī)會,但是對對唱調(diào)有比較深的研究,如張才良、江城等人。</p><p class="ql-block">三、搖儂調(diào)</p><p class="ql-block"> 搖儂調(diào)誕生于父母撫慰小兒入睡的環(huán)境,唱調(diào)輕柔甜美,給人以寧靜安詳?shù)母杏X。</p><p class="ql-block">1、陽調(diào)</p><p class="ql-block"> 陽調(diào)常指崖州五區(qū)版搖儂歌。之所以說它是陽調(diào)主要是相對于四區(qū)版搖儂歌來說的,它柔中帶剛,比較接近大朝調(diào),近期演唱比較成功的歌者有江城、陳國豪、秀秀等人。</p><p class="ql-block">2、陰調(diào)</p><p class="ql-block"> 陰調(diào)常指崖州四區(qū)版搖儂歌。之所以說它是陰調(diào)主要是相對于五區(qū)版搖儂歌來說的,它悲怨凄柔,比較接近怨嘆調(diào)甚至哭喪調(diào),近期演唱比較成功的歌手有羅才香、孫懷肖等。</p><p class="ql-block">四、其它調(diào)</p><p class="ql-block"> 其它調(diào)通常用于廣義的崖歌。</p><p class="ql-block">1、童謠</p><p class="ql-block"> 崖州童謠的字?jǐn)?shù)不拘一格,為了能夠朗朗上口,有多種形式的押韻,如相鄰兩句,或者相鄰偶數(shù)句(中間隔一句)的句尾,典型的童謠有《月宮宮》等。</p><p class="ql-block">2、哭嫁調(diào)</p><p class="ql-block"> 古代女子出嫁時(shí)難以割舍父母的養(yǎng)育之恩,以哭歌來表達(dá)這種離別的心情,云中君演唱版可做參考。</p><p class="ql-block">3、哭喪調(diào)</p><p class="ql-block"> 哭喪歌可以看做是廣義的崖歌,各鄉(xiāng)村喪事中常聽到??迒矢璧某{(diào)也有比較固定的套路,成年婦女往往能無師自通。</p><p class="ql-block"> 崖歌的唱調(diào)是隨著時(shí)間的推移而逐漸形成并固定下來的。崖歌起初可能來源于號子、叫賣調(diào)等,但是這些已經(jīng)與崖歌的唱調(diào)形成了明顯的分歧,因而應(yīng)該把它們排除在外。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">大朝調(diào)《梁生歌》片斷,豪歌演示版</p> <p class="ql-block">①大朝調(diào)《梁生歌》片斷,豪歌演示版</p><p class="ql-block">(拜母起程)</p><p class="ql-block">摘自清代石刻版《梁生歌》</p><p class="ql-block">聞?wù)f常州有美景,</p><p class="ql-block">青山秀麗綠水深;</p><p class="ql-block">女流枚枚生奇巧,</p><p class="ql-block">男犇個(gè)個(gè)多聰明。</p><p class="ql-block">心想游學(xué)過人鄉(xiāng),</p><p class="ql-block">收拾琴劍并書箱;</p><p class="ql-block">一愛結(jié)交詩書友,</p><p class="ql-block">二便訪查規(guī)矩娘。</p><p class="ql-block">先上堂稟明娘親,</p><p class="ql-block">諾聲應(yīng)承好起身;</p><p class="ql-block">子欲去常州今旦,</p><p class="ql-block">從師點(diǎn)題習(xí)圣賢。</p><p class="ql-block">子你欠遵從母親,</p><p class="ql-block">尚謹(jǐn)致誠養(yǎng)本身;</p><p class="ql-block">欠識擇相引益友,</p><p class="ql-block">勿貪當(dāng)妥負(fù)圣賢。</p><p class="ql-block">慈顏有話吩咐子,</p><p class="ql-block">教示再無敢不聽;</p><p class="ql-block">自操持乾坤志氣,</p><p class="ql-block">不咧放閑野心情。</p><p class="ql-block">娘又說一句我子,</p><p class="ql-block">囑咐話言你欠聽;</p><p class="ql-block">常州城中姚妗姩,</p><p class="ql-block">與俺是同胞親情。</p><p class="ql-block">辭娘起身出門外,</p><p class="ql-block">一路游玩景多般;</p><p class="ql-block">細(xì)柳只畏夏火熱,</p><p class="ql-block">老松不怕冬水寒。</p><p class="ql-block">山青青,鳥邀群飛山難禁;</p><p class="ql-block">水綠綠,魚相引游水惡攔。</p><p class="ql-block">猿繚焦,園內(nèi)果任從猿摘;</p><p class="ql-block">蜂貫串,枝上花無奈蜂何。</p><p class="ql-block">低低坡,坡到這低都無水;</p><p class="ql-block">高高嶺,嶺生那高竟出泉。</p><p class="ql-block">一路行,看不盡;</p><p class="ql-block">樹木逢春又鮮暢,</p><p class="ql-block">人貌乜方留長久,</p><p class="ql-block">良緣識啥時(shí)配合,</p><p class="ql-block">詩書到何日交盤。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2025年9月17日上傳</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">贊歌調(diào)《秀秀傳奇》崖州豪歌配音版</p> <p class="ql-block">②贊歌調(diào)《秀秀傳奇》崖州豪歌配音版</p><p class="ql-block">崖州民歌《秀秀傳奇》</p><p class="ql-block">詞:黎吉珊</p><p class="ql-block">人生勿嫌好物貴,</p><p class="ql-block">花開艷紅蜂都追;</p><p class="ql-block">美女芳齡正十八,</p><p class="ql-block">無數(shù)青年踏破門。</p><p class="ql-block">無數(shù)青年追到室,</p><p class="ql-block">你知誰贏誰又輸?</p><p class="ql-block">比誰有才比誰富,</p><p class="ql-block">給她當(dāng)奴當(dāng)馬牛。</p><p class="ql-block">給她當(dāng)牛與當(dāng)馬,</p><p class="ql-block">只想時(shí)常得見下;</p><p class="ql-block">見下補(bǔ)過吃龍肉,</p><p class="ql-block">不見惡能過得夜。</p><p class="ql-block">美女芳名可當(dāng)藥,</p><p class="ql-block">月貌花容驚世上;</p><p class="ql-block">似嫦娥月宮飛下,</p><p class="ql-block">昭君今夜當(dāng)新娘。</p><p class="ql-block">頭如青山面如鏡,</p><p class="ql-block">眼似深潭柳做腰;</p><p class="ql-block">行過花開招蝴蝶,</p><p class="ql-block">路邊石頭心都跳。</p><p class="ql-block">唱歌似黃鶯婉囀,</p><p class="ql-block">任你悶愁都喜歡;</p><p class="ql-block">不管心里有多苦,</p><p class="ql-block">此刻都能笑開顏。</p><p class="ql-block">繡鳳繡龍飛天上,</p><p class="ql-block">繡得月明照村鄉(xiāng);</p><p class="ql-block">繡花繡草春倒回,</p><p class="ql-block">繡溪一條洗清涼。</p><p class="ql-block">不只手巧繡花鳥,</p><p class="ql-block">書畫琴棋更加刁;</p><p class="ql-block">生在人間是絕色,</p><p class="ql-block">落在瑤池也妖嬈。</p><p class="ql-block">世上真有此美女,</p><p class="ql-block">住在陵水河西邊;</p><p class="ql-block">似似真名叫秀秀,</p><p class="ql-block">不知嫁人在啥時(shí)?</p><p class="ql-block">咱也認(rèn)識秀秀姐,</p><p class="ql-block">也住在陵水河邊;</p><p class="ql-block">唱歌也甜人也美,</p><p class="ql-block">也許講的是當(dāng)年。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2020.5.23原創(chuàng)稿。</p><p class="ql-block">2025年9月17日初次上傳</p> <p class="ql-block"><span style="font-size: 18px;">歡快調(diào)《梁生歌》片斷(麥宜斌陳喜姑版)</span></p> <p class="ql-block">③歡快調(diào)《梁生歌》片斷(麥宜斌陳喜姑版)</p><p class="ql-block">山青青,鳥邀群飛山難禁;</p><p class="ql-block">水綠綠,魚相引游水惡攔。</p><p class="ql-block">猿繚焦,園內(nèi)果任從猿摘;</p><p class="ql-block">蜂貫串,枝上花無奈蜂何。</p><p class="ql-block">低低坡,坡到這低都無水;</p><p class="ql-block">高高嶺,嶺生那高竟出泉。</p><p class="ql-block">一路行,看不盡;</p><p class="ql-block">樹木逢春又鮮暢,</p><p class="ql-block">人貌乜方留長久,</p><p class="ql-block">良緣識乜時(shí)配合,</p><p class="ql-block">詩書到何日交盤。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2025年9月17日上傳。</p> <p class="ql-block">歡快調(diào)《夸下海口》蘇秀香版</p> <p class="ql-block">歌詞見視頻字幕。</p> <p class="ql-block">悲憤調(diào)《國難歌》(鐘建國版)</p> <p class="ql-block">⑤悲憤調(diào)《國難歌》(鐘建國版)</p><p class="ql-block">崖州民歌?《國難歌》</p><p class="ql-block">作者:樂東黃流懷卷村孫灰堯</p><p class="ql-block">作于一九三一年</p><p class="ql-block">各位同胞聽我告,</p><p class="ql-block">聽我告明國難歌。</p><p class="ql-block">日本攻打東三省,</p><p class="ql-block">縱是鐵人也斷腸。</p><p class="ql-block">日本攻打東三省,</p><p class="ql-block">風(fēng)聲傳來冤枉冤。</p><p class="ql-block">殺死同胞不勝數(shù),</p><p class="ql-block">半是刀殺半槍剌。</p><p class="ql-block">殺死同胞不勝數(shù),</p><p class="ql-block">半是姐姨半弟哥。</p><p class="ql-block">身尸疊如高山嶺,</p><p class="ql-block">鮮血流成深江河。</p><p class="ql-block">身尸疊如高山嶺,</p><p class="ql-block">機(jī)關(guān)民房放火燒。</p><p class="ql-block">以作伊籠內(nèi)雞子,</p><p class="ql-block">殺死總不得腳搖。</p><p class="ql-block">以作伊籠內(nèi)雞子,</p><p class="ql-block">殺死軍人并繳槍。</p><p class="ql-block">搶劫銀行兵工廠,</p><p class="ql-block">改變我原土地名。</p><p class="ql-block">改變我原名土地,</p><p class="ql-block">劫去百零架飛機(jī)。</p><p class="ql-block">日本旗桿滿地插,</p><p class="ql-block">撕破我們黨國旗。</p><p class="ql-block">滿地插日本旗桿,</p><p class="ql-block">奸淫婦人更惡看。</p><p class="ql-block">以深閨為伊娼館,</p><p class="ql-block">強(qiáng)奸姐姨作老婆。</p><p class="ql-block">以深閨為伊娼館,</p><p class="ql-block">半句聲不得下嘇。</p><p class="ql-block">不查人道背公理,</p><p class="ql-block">強(qiáng)賊原來專較蠻。</p><p class="ql-block">不存人道背公理,</p><p class="ql-block">殘毒陰云布滿天。</p><p class="ql-block">大兵放來各港口,</p><p class="ql-block">千鈞一發(fā)在此時(shí)。</p><p class="ql-block">大兵放來到各處,</p><p class="ql-block">以俺國為伊外家。</p><p class="ql-block">諸同胞</p><p class="ql-block">勿看此事不要緊,</p><p class="ql-block">了又說</p><p class="ql-block">人吃酸梅俺抽牙。</p><p class="ql-block">勿看此事不要緊,</p><p class="ql-block">人病又不到俺參。</p><p class="ql-block">各位若存在意見,</p><p class="ql-block">禍債又轉(zhuǎn)到俺還。</p><p class="ql-block">各位若存在意見,</p><p class="ql-block">甘心嘗亡國滋味。</p><p class="ql-block">放火燒山樹總死,</p><p class="ql-block">不過分的快與遲。</p><p class="ql-block">放火燒山樹總死,</p><p class="ql-block">沒有一株得青鮮。</p><p class="ql-block">日本既殺東三省,</p><p class="ql-block">不久殺來到身圮。</p><p class="ql-block">不久殺來到俺地,</p><p class="ql-block">插翅都難飛上天。</p><p class="ql-block">瓊崖地方最豐富,</p><p class="ql-block">伊早想來此多時(shí)。</p><p class="ql-block">瓊崖地方最豐富,</p><p class="ql-block">伊早看為籠里豬。</p><p class="ql-block">若割三亞榆林港。</p><p class="ql-block">俺欠作倭奴馬牛。</p><p class="ql-block">若割三亞榆林港,</p><p class="ql-block">得出利來最大蹤。</p><p class="ql-block">與伊附近隔層海,</p><p class="ql-block">動嚇瓊崖即欲亡。</p><p class="ql-block">與伊附近隔層海,</p><p class="ql-block">兵禍債來俺過先。</p><p class="ql-block">情似折宅遭天火,</p><p class="ql-block">吻吻人的到俺的。</p><p class="ql-block">吻吻人的來到俺,</p><p class="ql-block">賊日本人心最貪。</p><p class="ql-block">象是塊肉近狗口,</p><p class="ql-block">思伊不來吃也難。</p><p class="ql-block">象是塊肉近狗口,</p><p class="ql-block">急起傾狂將狗追,</p><p class="ql-block">倘若被伊吃入品,</p><p class="ql-block">彼候徒然自怨悔。</p><p class="ql-block">彼候必然自悔著,</p><p class="ql-block">作目眈眈住著看。</p><p class="ql-block">各位要齊心救國,</p><p class="ql-block">勿給番人將俺俄。</p><p class="ql-block">各位齊心將國救,</p><p class="ql-block">救國是如救自己。</p><p class="ql-block">有力氣的出力氣,</p><p class="ql-block">有金錢的出金錢。</p><p class="ql-block">有力氣的出力氣,</p><p class="ql-block">生命錢財(cái)要放開。</p><p class="ql-block">團(tuán)結(jié)眾心殺番狗,</p><p class="ql-block">平地震一陣風(fēng)雷。</p><p class="ql-block">團(tuán)結(jié)一心殺番狗,</p><p class="ql-block">此仇此恨方得消。</p><p class="ql-block">爭回自由頭愿落,</p><p class="ql-block">洗凈恩仇血愿流。</p><p class="ql-block">洗凈恩仇血愿流。</p><p class="ql-block">組織義勇隊(duì)教操。</p><p class="ql-block">開口噬吞伊番狗,</p><p class="ql-block">放尿沖平伊三島。</p><p class="ql-block">(只按鐘建國先生的演唱記錄,全歌未完待續(xù),2025年9月17日上傳。)</p> <p class="ql-block">怨嘆調(diào)《問天》孫秀鴛版</p> <p class="ql-block">⑥怨嘆調(diào)《問天》孫秀鴛版</p><p class="ql-block">23《問天》</p><p class="ql-block">怨到第時(shí)了合(才)盡,</p><p class="ql-block">想見不明在世面;</p><p class="ql-block">愁愁悶悶很多想,</p><p class="ql-block">暗割昌腸層到層。</p><p class="ql-block">想見腩命生當(dāng)苦,</p><p class="ql-block">盡想不明此多路;</p><p class="ql-block">欲想上天問玉帝,</p><p class="ql-block">注儂命來悶與愁。</p><p class="ql-block">注儂命來一世悶,</p><p class="ql-block">春去冬來儂都悶;</p><p class="ql-block">愁愁悶悶臥不睡,</p><p class="ql-block">睡也半甜心叫雷。</p><p class="ql-block">想見不通與不透,</p><p class="ql-block">不知屈窮到第候;</p><p class="ql-block">沒人關(guān)心查問到,</p><p class="ql-block">暗割昌腸淚苦條。</p><p class="ql-block">想見不步知話講,</p><p class="ql-block">想見屈窮在家中;</p><p class="ql-block">盡可難難訴心跡,</p><p class="ql-block">暗割昌腸淚眇矇。</p><p class="ql-block">喑割昌腸怨不盡,</p><p class="ql-block">怨半浮浮怨半深;</p><p class="ql-block">心想怨多怕人笑,</p><p class="ql-block">眼汁流不見可停。</p><p class="ql-block">眼汁流來擦不可(干),</p><p class="ql-block">暗暗察情淚秋波;</p><p class="ql-block">割斷五臟心悟痛,</p><p class="ql-block">想見無門步告羅。</p><p class="ql-block">天注人命當(dāng)此好,</p><p class="ql-block">注我命窮屈當(dāng)號;</p><p class="ql-block">訴起天宮天保佑,</p><p class="ql-block">想見慘良咧是否。</p><p class="ql-block">腩命乜生當(dāng)此苦,</p><p class="ql-block">花公花婆抱錯(cuò)路;</p><p class="ql-block">抱人做官做皇帝,</p><p class="ql-block">抱我來田里做奴。</p><p class="ql-block">想見不通又不透,</p><p class="ql-block">不知屈窮到第候;</p><p class="ql-block">路上多條又曲折,</p><p class="ql-block">不知欲行從第條。</p><p class="ql-block">路上多條行不盡,</p><p class="ql-block">行到海圯見海深;</p><p class="ql-block">想見不通轉(zhuǎn)倒回,</p><p class="ql-block">眼汁流不見可停。</p><p class="ql-block">欲想上天問玉帝,</p><p class="ql-block">缺恨又不上得天;</p><p class="ql-block">天注人命當(dāng)此好,</p><p class="ql-block">注腩命窮到第時(shí)。</p><p class="ql-block">(根據(jù)秀鴛姐音頻記錄,2025年9月17日上傳。)</p> <p class="ql-block">對唱調(diào)(王家傳.黎吉娥.孫秀鴛現(xiàn)場演唱版)</p> <p class="ql-block">⑦對唱調(diào)(王家全、黎吉娥、孫秀鴛現(xiàn)場版)</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">~~~~~</p><p class="ql-block">~~~~~</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">良辰入室最歡喜</p><p class="ql-block">吉日良辰慶新居</p><p class="ql-block">樂業(yè)安居聚百福</p><p class="ql-block">祥發(fā)其祥千萬年</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">良辰回伙喜添喜</p><p class="ql-block">瓊閣樓臺福壽添</p><p class="ql-block">此去平安月添月</p><p class="ql-block">幸福端祥年迎年</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">富貴榮華人康泰</p><p class="ql-block">鳳起蛟騰鴻運(yùn)開</p><p class="ql-block">周家門庭有福氣</p><p class="ql-block">駿業(yè)興隆發(fā)大財(cái)</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">回伙良辰室康泰</p><p class="ql-block">仙居落成鴻運(yùn)開</p><p class="ql-block">到適時(shí)巡財(cái)神到</p><p class="ql-block">看做是~</p><p class="ql-block">周府累年發(fā)大財(cái)</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">今早回伙周家里</p><p class="ql-block">東北西南財(cái)都拜</p><p class="ql-block">誰都不如周家府</p><p class="ql-block">華廈建完丁就來</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">看你也是好眼力</p><p class="ql-block">周府發(fā)財(cái)也應(yīng)該</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">瓊閣樓臺今</span>回伙</p><p class="ql-block">從此去~</p><p class="ql-block">不但財(cái)來丁也來</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">坐北朝南風(fēng)水靚</p><p class="ql-block">樓住人平安健康</p><p class="ql-block">周家從此發(fā)下去</p><p class="ql-block">一代比一代更紅</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">瓊閣樓臺起得靚</p><p class="ql-block">真正在龍土中央</p><p class="ql-block">算作它~</p><p class="ql-block">享盡人間天倫福(理)</p><p class="ql-block">翻身得成蛟變龍</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">樓高室大建得靚</p><p class="ql-block">正在龍土好地方</p><p class="ql-block">代代馨香出豪杰</p><p class="ql-block">千秋萬年都吉祥</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block"><span style="font-size:18px;">回伙</span>良辰建得靚</p><p class="ql-block">室做良土正中央</p><p class="ql-block">朗朗書聲周府出</p><p class="ql-block">世代出朝國棟梁</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">父與母都有能力</p><p class="ql-block">到處為人民消災(zāi)</p><p class="ql-block">一半出門半收入</p><p class="ql-block">四季長年都發(fā)財(cái)</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">數(shù)起他最有能力</p><p class="ql-block">他讓神明替消災(zāi)</p><p class="ql-block">為民消災(zāi)民感福</p><p class="ql-block">也得周府永發(fā)財(cái)</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">夫妻兩人都厲害</p><p class="ql-block">處處聞名錢消災(zāi)</p><p class="ql-block">所有上游人都贊△</p><p class="ql-block">四海五湖人都來</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">良辰回伙咱來賀</p><p class="ql-block">子出周門也瀟灑(dan1do1)</p><p class="ql-block">賀周哥~</p><p class="ql-block">左手牽得日與月</p><p class="ql-block">賀阿嫂~</p><p class="ql-block">右手也移山對河</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">只大子也最厲害</p><p class="ql-block">到處聞名各州縣</p><p class="ql-block">人早要去派出所</p><p class="ql-block">四季長年都發(fā)財(cái)</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">按照此子的能力</p><p class="ql-block">他早成名在外縣</p><p class="ql-block">此下緩緩發(fā)下去</p><p class="ql-block">也祝家庭大發(fā)財(cái)</p><p class="ql-block">孫秀鴛:</p><p class="ql-block">今旦來到周家里</p><p class="ql-block">燈光火紅丁也拜</p><p class="ql-block">在室求丁丁都得</p><p class="ql-block">出外求財(cái)財(cái)也來</p><p class="ql-block">孫秀鴛:</p><p class="ql-block">今旦來到周家室</p><p class="ql-block">代代出人會讀書</p><p class="ql-block">周宅子孫大興發(fā)</p><p class="ql-block">夠托得南山嶺浮</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">今早入伙周家里</p><p class="ql-block">燈火輝煌進(jìn)金階</p><p class="ql-block">世代子孫都興發(fā)</p><p class="ql-block">駿業(yè)興隆發(fā)大財(cái)</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">良辰回伙周府里</p><p class="ql-block">發(fā)丁發(fā)財(cái)是應(yīng)該</p><p class="ql-block">敬神定有神牽攜</p><p class="ql-block">惡毒瘟神逐出室</p><p class="ql-block">壽福丁財(cái)都進(jìn)來</p><p class="ql-block">孫秀鴛:</p><p class="ql-block">周家做樓高又靚</p><p class="ql-block">睇見對龍坐雙雙</p><p class="ql-block">今旦回伙大興發(fā)</p><p class="ql-block">代代出朝國棟梁</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">樓高室大建得靚</p><p class="ql-block">四邊周圍好風(fēng)光</p><p class="ql-block">東西南北財(cái)也發(fā)</p><p class="ql-block">景象雄偉也輝煌</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">龍到家中也翻動</p><p class="ql-block">它周府門也應(yīng)當(dāng)</p><p class="ql-block">算做他~</p><p class="ql-block">享盡人間天倫福</p><p class="ql-block">翻身得成蛟變龍</p><p class="ql-block">孫秀鴛:</p><p class="ql-block">樓又做大高又靚</p><p class="ql-block">正在良土好地方</p><p class="ql-block">坐上看下好風(fēng)景</p><p class="ql-block">前有麒麟后有龍</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">從哪睇來樓都靚</p><p class="ql-block">樓住人平安健康</p><p class="ql-block">子孫讀書如子路</p><p class="ql-block">落筆成文高超人</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">瓊閣樓臺今回伙</p><p class="ql-block">周府門庭福祿大</p><p class="ql-block">周家世代出貴子</p><p class="ql-block">下世子孫跟人考</p><p class="ql-block">沒北大的都清華</p><p class="ql-block">孫秀鴛:</p><p class="ql-block">好日早上是回伙</p><p class="ql-block">代代出人會做官</p><p class="ql-block">代代做官做皇帝</p><p class="ql-block">得與嫦娥月相攜(磨)</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">樓做完整有福氣</p><p class="ql-block">在新世紀(jì)定發(fā)威</p><p class="ql-block">讀書發(fā)揮入國線</p><p class="ql-block">定得在朝庭做王</p><p class="ql-block">全:</p><p class="ql-block">賀回伙歌暫停止</p><p class="ql-block">談些風(fēng)流解心饑</p><p class="ql-block">借機(jī)談情誼說愛</p><p class="ql-block">將咱話言上商情</p><p class="ql-block">娥:</p><p class="ql-block">既是賀歌暫停止</p><p class="ql-block">你到哪我跟到哪</p><p class="ql-block">紅顏花開靚百色</p><p class="ql-block">今天好神蜂追沿</p><p class="ql-block">(根據(jù)王家傳.黎吉娥.孫秀鴛三人現(xiàn)場對唱記錄。因原音頻年代已久,有些地方稍模糊。待細(xì)聽再修改!2025年9月17日上傳。)</p> <p class="ql-block">對唱調(diào)《掛憶歌》(周昌秀版)</p> <p class="ql-block">⑧對唱調(diào)《掛憶歌》(周昌秀版)</p><p class="ql-block">妹在一方兄一處,</p><p class="ql-block">不得座談講笑下;</p><p class="ql-block">隔久不得妹面見,</p><p class="ql-block">讓我掛懷日加夜。</p><p class="ql-block">讓我掛懷掛不盡</p><p class="ql-block">好似漢王想昭君</p><p class="ql-block">一時(shí)不得妹面見</p><p class="ql-block">讓我似如死去汝。</p><p class="ql-block">隔久沒有妹音訊</p><p class="ql-block">日念夜懷掛在心</p><p class="ql-block">掛到飯都不想吃</p><p class="ql-block">讓我瘦一概落形</p><p class="ql-block">掛到飯都不想吃</p><p class="ql-block">使得我浮心吊命</p><p class="ql-block">睡去又夢醒又掛</p><p class="ql-block">做啥都沒有心情</p><p class="ql-block">睡去又夢醒又掛</p><p class="ql-block">心疼妹如刀割肝</p><p class="ql-block">千句萬聲叫不應(yīng)</p><p class="ql-block">不見妹一聲應(yīng)和</p><p class="ql-block">千句萬聲叫不應(yīng)</p><p class="ql-block">妹你存的啥樣心</p><p class="ql-block">既說要分又要拆</p><p class="ql-block">也要講明白心情。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2025年9月17日上傳。</p> <p class="ql-block">對唱調(diào)(張忠義版)</p> <p class="ql-block">歌詞見視頻字幕。</p> <p class="ql-block">對唱調(diào)(張才良版)</p> <p class="ql-block">⑩對唱調(diào)(張才良版)</p><p class="ql-block">啊~</p><p class="ql-block">看準(zhǔn)枝花含細(xì)蕊</p><p class="ql-block">神蜂想搗得靠歸</p><p class="ql-block">四圍欄桿妹要拆</p><p class="ql-block">妹要拆欄桿四圍。</p><p class="ql-block">啊~</p><p class="ql-block">人情值得千金貴</p><p class="ql-block">聽妹點(diǎn)題話今旦</p><p class="ql-block">猿好山中果早熟</p><p class="ql-block">蜂好花紅開滿園。</p><p class="ql-block">后面接《梅山贊歌》片斷,大朝調(diào)演唱</p><p class="ql-block">梅山是個(gè)好地方</p><p class="ql-block">山秀水明透清風(fēng)</p><p class="ql-block">后面靠山前看海</p><p class="ql-block">山有麒麟海有龍。</p><p class="ql-block">梅山有座嶺青山</p><p class="ql-block">云嶺相連山接山</p><p class="ql-block">革命根據(jù)地故址</p><p class="ql-block">光輝歷史震中華。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2025年9月17日上傳。</p> <p class="ql-block">對唱調(diào)(江城版)</p> <p class="ql-block">歌詞見視頻字幕。</p> <p class="ql-block">搖儂調(diào)(陽調(diào))江城版</p> <p class="ql-block">歌詞見視頻字幕。</p> <p class="ql-block">搖儂調(diào)(陽調(diào))秀秀版</p> <p class="ql-block">歌詞見視頻字幕。</p> <p class="ql-block">搖儂調(diào)(陰調(diào))孫懷肖版</p> <p class="ql-block">14.搖儂調(diào)(陰調(diào))孫懷肖版</p><p class="ql-block">搖儂咧,</p><p class="ql-block">搖儂勿哭勿做聲;</p><p class="ql-block">搖儂靜靜臥睡去,</p><p class="ql-block">睡去深眠不用搖?!?lt;/p><p class="ql-block">搖儂咧,</p><p class="ql-block">公室庭前種香蕉;</p><p class="ql-block">公種香蕉儂種蔗,</p><p class="ql-block">甘蔗又甜香蕉涼。</p><p class="ql-block">搖儂咧,</p><p class="ql-block">搖儂大來拾好樣;</p><p class="ql-block">儂見好樣儂慢拾,</p><p class="ql-block">切勿學(xué)人歹樣行。√</p><p class="ql-block">房筆啊房~</p><p class="ql-block">上嶺砍柴削車工;</p><p class="ql-block">削得車工佮車板,</p><p class="ql-block">拖去討柴拖回來。</p><p class="ql-block">拖去討柴討多多,</p><p class="ql-block">以半煮飯以半賣;</p><p class="ql-block">賣錢多多做家界,</p><p class="ql-block">剩出零頭以博鮭</p><p class="ql-block">乓乓乓,</p><p class="ql-block">上嶺砍柴削稻通;</p><p class="ql-block">削得稻通儂通布,</p><p class="ql-block">通青通紅給儂捧。</p><p class="ql-block">捧去哪~</p><p class="ql-block">捧去后園給母二</p><p class="ql-block">輕輕放下輕輕起</p><p class="ql-block">勿做紅裙粘草籽</p><p class="ql-block">咯咯咯,</p><p class="ql-block">俺雞過籬你都罵,</p><p class="ql-block">俺雞都沒吃你乜;</p><p class="ql-block">空空糠頭誘雞扒?!?lt;/p><p class="ql-block">雞子小小無母引,</p><p class="ql-block">自己扒土自己大;</p><p class="ql-block">自己討乜放它嘴,</p><p class="ql-block">自己出毛包它皮?!?lt;/p><p class="ql-block">雞甲翁~</p><p class="ql-block">頭上無毛結(jié)大鬃</p><p class="ql-block">雞母無奶帶群仔</p><p class="ql-block">雞翁(公)做田飼啥人?</p><p class="ql-block">雞甲翁~</p><p class="ql-block">飛去菜園吃菜蔥</p><p class="ql-block">飛去深山吃竹蔗</p><p class="ql-block">飛去臥龍吃檳榔。</p><p class="ql-block">山上伐園點(diǎn)雞半(種棉花)</p><p class="ql-block">勤力松土待它大</p><p class="ql-block">雞半捻紗紗織布</p><p class="ql-block">添衣得來頂天寒</p><p class="ql-block">用雞換狗無傷虧</p><p class="ql-block">雞得啼籠狗得吠</p><p class="ql-block">雞叫伶俐人起早</p><p class="ql-block">狗替深眠人看門</p><p class="ql-block">房筆啊房~</p><p class="ql-block">拿斧嶺園砍哥梆</p><p class="ql-block">哥梆面前打寸尺</p><p class="ql-block">眼看哪棵砍哪棵</p><p class="ql-block">嘭兵啊嘭~</p><p class="ql-block">嶺上種薯水都沖</p><p class="ql-block">深田插稻熱曬死</p><p class="ql-block">做百姓人都見窮</p><p class="ql-block">嘭兵啊嘭~</p><p class="ql-block">不喜人來此處哄</p><p class="ql-block">誰人摸魚放誰筐(Ka6)</p><p class="ql-block">不喜人來攪水濃</p><p class="ql-block">房兵啊房~</p><p class="ql-block">扛轎搖晃娶黑鬃△</p><p class="ql-block">娶得黑鬃回到室△</p><p class="ql-block">吃酒猜拳蓋布帆</p><p class="ql-block">砍支竹子做個(gè)籮(bong4),</p><p class="ql-block">拿去江河水里沖</p><p class="ql-block">拿去尖峰嶺后放</p><p class="ql-block">誰知有人來偷捧。</p><p class="ql-block">天做雨下嶺清冷</p><p class="ql-block">枯朽木頭都吐芯</p><p class="ql-block">竹桿曬衣都出筍</p><p class="ql-block">灶里煨薯都牽藤</p><p class="ql-block">嗬~嗬~</p><p class="ql-block">天下雨來淋兄哥</p><p class="ql-block">兄哥無錢買笠戴</p><p class="ql-block">衣袖蓋頭過江河</p><p class="ql-block">一只囡子小小起</p><p class="ql-block">叔爹抱來給娘養(yǎng)</p><p class="ql-block">養(yǎng)得吪雞與吪狗</p><p class="ql-block">養(yǎng)得開門管鑰匙</p><p class="ql-block">鑰匙放在門梆上</p><p class="ql-block">囑囡開門勿開箱</p><p class="ql-block">庭前曬谷雞瞰了</p><p class="ql-block">室后種薯人偷?</p><p class="ql-block">種棵椰子高浪浪</p><p class="ql-block">儂知哪個(gè)椰子香</p><p class="ql-block">一群童生從此過</p><p class="ql-block">儂知哪個(gè)是舉人</p><p class="ql-block">有人讀書聲清清</p><p class="ql-block">露水當(dāng)油月當(dāng)燈</p><p class="ql-block">月常彎勾做燈剔</p><p class="ql-block">月宮團(tuán)圓做燈鉗</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2025年9月17日上傳。</p> <p class="ql-block">童謠.豪歌演示版</p> <p class="ql-block">15.童謠.豪歌演示版</p><p class="ql-block">《月宮宮》童謠/崖州豪歌演示版</p><p class="ql-block">月宮宮,秀才郎,</p><p class="ql-block">騎白馬,過深塘。</p><p class="ql-block">深塘深,沒腳面,</p><p class="ql-block">三斗谷,四斗米。</p><p class="ql-block">舂糠飼豬,拔草飼羊。</p><p class="ql-block">娟娟娟,嫁婤娘。</p><p class="ql-block">婤娘婤,嫁斑鳩。</p><p class="ql-block">斑鳩會啄谷,嫁土蛐。</p><p class="ql-block">土蛐會扒土,嫁葫蘆。</p><p class="ql-block">葫蘆會煲糒,煲到半夜落腳村(鍋屁股)。</p><p class="ql-block">2025年9月17日上傳。</p> <p class="ql-block">童謠(孫斌童聲排練版)</p> <p class="ql-block">歌詞同上(16)崖州豪哥演示版。</p> <p class="ql-block">哭嫁調(diào).豪歌演示版</p> <p class="ql-block">17.哭嫁調(diào).豪歌演示版</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">唉~咱媽生咱無用啦~</p><p class="ql-block">嫁到人室是人的了~。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2025年9月17日上傳。</p> <p class="ql-block">哭喪調(diào).豪歌演示版</p> <p class="ql-block">18.哭喪調(diào).豪歌演示版</p><p class="ql-block">爹喂~爹~,你為啥走此早啦~,無人教咧無人示啦~,</p><p class="ql-block">睇見把煙筒啦~立刻又想起你嘛~</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2025年9月17日上傳。</p> <p class="ql-block">作者簡介</p><p class="ql-block">陳積謨(陳國豪/崖州豪歌),男,漢族,畢業(yè)于上海海事大學(xué),海南省樂東黎族自治縣黃流鎮(zhèn)孔汶村人,中國民間文藝家協(xié)會會員,海南省民間文藝家協(xié)會會員,崖州民歌省級傳承人,優(yōu)秀崖州民歌唱作者、傳播者。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">主要崖州民歌類作品</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1. 崖州(黃流)話音系一表通;</p><p class="ql-block">2. 1000常用漢字崖州(黃流)發(fā)音六種音調(diào)歸類表;</p><p class="ql-block">3. 一圖讀懂崖州民歌;</p><p class="ql-block">4. 《崖州民歌十五轍》;</p><p class="ql-block">5.《崖州民歌聲、韻、律要點(diǎn)》;</p><p class="ql-block">6. 《崖州民歌韻律歌格》陳國豪、邢孔史合作,海南民歌精選系列《崖州民歌經(jīng)典選本》,孔見主編,南方出版杜出版;</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">曾演唱作品:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1.《回家感懷》 陳國豪原唱,黎吉珊詞 ;</p><p class="ql-block">2.《醉酒歌》 陳國豪原唱,黎吉珊詞 ;</p><p class="ql-block">3.《故鄉(xiāng)情》 陳國豪原唱,陳運(yùn)釩詞 ;</p><p class="ql-block">4.《秀秀傳奇》 陳國豪原唱,黎吉珊詞,文海云編曲;</p><p class="ql-block">5.………………</p> <p class="ql-block">作者簡介</p><p class="ql-block">陳運(yùn)平,男,漢族,海南省樂東黎族自治縣黃流鎮(zhèn)孔汶村人,1991年北京大學(xué)地質(zhì)學(xué)系本科畢業(yè),2005年7月進(jìn)入清華大學(xué)水利工程博士后流動站,中南大學(xué)教授。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block">作者簡介:</p><p class="ql-block">張?zhí)斐兀聒潱?,男,漢族,樂東黎族自治縣黃流鎮(zhèn)孔汶村人,特長寫短篇崖歌歌詞以及筆對。能熟練演唱崖州民歌各種唱腔,精于崖州民歌韻律,是崖州地區(qū)較有名氣的崖州民歌培訓(xùn)老師。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">近期主要工作;</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1.崖州民歌《唱響鄉(xiāng)音》校對員;</p><p class="ql-block">2.《崖州民歌中小學(xué)校本教材》副主編、審核員;</p><p class="ql-block">3.中國民歌大系《海南卷》崖州民歌校對員。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">主要崖歌作品有:</p><p class="ql-block">1.《租夫啟事》;</p><p class="ql-block">2.《東孔夜話》;</p><p class="ql-block">3.《長相思》;</p><p class="ql-block">4. …………………。</p>