中華民族傳統(tǒng)文化源遠流長,博大精深,中醫(yī)養(yǎng)生保健的知識豐富多彩,詩詞更有迷人魅力。<div> 《黃帝內(nèi)經(jīng)》是中國最早的醫(yī)書圣典,全書以黃帝(君)與岐伯(臣)之間的對話形式進行,內(nèi)容涵蓋了中醫(yī)的基礎(chǔ)理論、診斷方法、治療原則以及養(yǎng)生學(xué)等多個方面。核心理念為,人是世界的一部分,與天地相參,與日月相應(yīng),與自然緊密相聯(lián)。</div> <b style=""><font color="#333333"><i>節(jié)氣養(yǎng)生.七律</i></font><br><font color="#333333">順應(yīng)天時益壽長,和于術(shù)數(shù)辯陰陽。</font><br><font color="#ed2308">春生夏長</font><font color="#167efb">肝心</font><font color="#333333">護,</font><font color="#ed2308">秋斂冬藏</font><font color="#167efb">肺腎</font><font color="#333333">強。<br>活血疏筋祛百病,固精守氣勝千方。<br>平衡食膳多營養(yǎng),笑口常開利健康。</font></b><br> 早在兩三千年前,《老子》《莊子》《黃帝內(nèi)經(jīng)》等典籍里已經(jīng)有了系統(tǒng)的養(yǎng)生知識和方法?!疤烊巳弧薄胺ㄓ陉庩?,和于術(shù)數(shù)”“順乎自然,怡淡寡欲,靜養(yǎng)柔氣”等養(yǎng)生理念已成體系。 什么是養(yǎng)生:<br>所謂養(yǎng),即保養(yǎng)、調(diào)養(yǎng)、補養(yǎng)之意。<br>所謂生,就是生命、生存、生活之意。<br> 節(jié)氣養(yǎng)生要遵循“和于陰陽,調(diào)于四時”“春夏養(yǎng)陽,秋冬養(yǎng)陰”宗旨。 <h1><font color="#39b54a"><b>一、春季養(yǎng)生</b></font></h1> <p class="ql-block"><b><i>七絕六首</i></b></p><p class="ql-block">立春 淑氣回<b style="color: rgb(237, 35, 8);">春</b>乍暖寒,捂衣漸減主疏<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肝</b>。</p><p class="ql-block"> 養(yǎng)<span style="color: rgb(51, 51, 51);">生</span>避燥增甘味,廣步于庭翠柳觀。</p><p class="ql-block">雨水 <b style="color: rgb(237, 35, 8);">春</b>葉青苗細雨催,減衣適度御寒回。</p><p class="ql-block"> 增強鍛煉<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肝</b>陽護,時膳初芽豆種胚。</p><p class="ql-block">驚蟄 蟄醒初雷萬物蘇,扶<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肝</b>養(yǎng)氣病邪無。</p><p class="ql-block"> 日常食味溫平淡,早起尋<b style="color: rgb(237, 35, 8);">春</b>耳目濡。</p><p class="ql-block">春分 天地和諧晝夜均,無常情緒易傷神。</p><p class="ql-block"> 時蔬鮮果宜<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肝</b>氣,運動舒身度仲<b style="color: rgb(237, 35, 8);">春</b>。</p><p class="ql-block">清明 清新明靜踏<b style="color: rgb(237, 35, 8);">春</b>行,食飲滋<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肝</b>重在平。</p><p class="ql-block"> 濕氣祛除防疫病,守神節(jié)欲世無爭。</p><p class="ql-block">谷雨 雨生百谷氣溫升,健體舒<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肝</b>運動增。</p><p class="ql-block"> 食補多加營養(yǎng)物,時防<b style="color: rgb(237, 35, 8);">春</b>火有機乘。</p> 應(yīng)季和藏象:<br> <b>春生發(fā)</b>,主疏肝理氣,要保養(yǎng)陽氣。春要升補,夜臥早起,廣步于庭。<br> <font color="#ed2308"><b>春</b></font>應(yīng)<font color="#167efb"><b>肝</b></font>,肝藏血,主疏泄,為將軍之官,陰中之陽,屬木,怒傷肝。綠色養(yǎng)肝。<br> <h1><font color="#39b54a"><b>二、夏季養(yǎng)生</b></font></h1> <p class="ql-block"><b><i>七絕六首</i></b></p><p class="ql-block">立夏 蕃秀蔥蘢日照充,養(yǎng)<b style="color: rgb(22, 126, 251);">心</b><b style="color: rgb(237, 35, 8);">夏</b>長順時空。</p><p class="ql-block"> 增酸減苦宜清淡,活絡(luò)舒筋氣血通。</p><p class="ql-block">小滿 籽漿飽滿雨盈河,濕犯涼侵引病多。</p><p class="ql-block"> 時<b style="color: rgb(237, 35, 8);">夏</b>護<b style="color: rgb(22, 126, 251);">心</b>強體魄,節(jié)思少慮氣平和。</p><p class="ql-block">芒種 農(nóng)忙麥稻訊期臨,多膳粗糧配肉禽。</p><p class="ql-block"><b style="color: rgb(237, 35, 8);"> 夏</b>熱濕邪防過累,安神淡靜養(yǎng)頤<b style="color: rgb(22, 126, 251);">心</b>。</p><p class="ql-block">夏至 <b style="color: rgb(237, 35, 8);">夏</b>至天炎日盛陽,高溫濕熱避強光。</p><p class="ql-block"> 粥湯瓜果清<b style="color: rgb(22, 126, 251);">心</b>氣,子午之眠利健康。</p><p class="ql-block">小暑 蟬鳴<b style="color: rgb(237, 35, 8);">長夏</b>暑風(fēng)蒸,護養(yǎng)<span style="color: rgb(51, 51, 51);">心</span><b style="color: rgb(22, 126, 251);">脾</b>益氣升。</p><p class="ql-block"> 淡補食清祛內(nèi)熱,扇搖排汗趕蚊蠅。</p><p class="ql-block">大暑 <b style="color: rgb(237, 35, 8);">長夏</b>驕陽似火燒,清茶淡飯胃<b style="color: rgb(22, 126, 251);">脾</b>調(diào)。</p><p class="ql-block"> 預(yù)防中暑添杯水,氣靜<span style="color: rgb(51, 51, 51);">心</span>平減熱潮。</p> <p class="ql-block">應(yīng)季和藏象</p><p class="ql-block"><b>夏生長</b>,主養(yǎng)心補脾,要保養(yǎng)陽氣。夏要清補,長夏要淡補,夜臥早起,無厭于日。</p><p class="ql-block"><b style="color: rgb(237, 35, 8);">夏</b>應(yīng)<b style="color: rgb(22, 126, 251);">心</b>,心藏神,主血脈,為君主之官,陽中之陽,屬火,喜傷心。</p><p class="ql-block"><b style="color: rgb(237, 35, 8);">長夏</b>應(yīng)<b style="color: rgb(22, 126, 251);">脾</b>,脾統(tǒng)血,主運化,為后天之本,陰中之至陰,屬土,思傷脾。紅色補心。(注:長夏指夏季的后一月)</p> <h1><font color="#39b54a"><b>三、秋季養(yǎng)生</b></font></h1> <p class="ql-block"><b><i>七絕六首</i></b></p><p class="ql-block">立秋 金風(fēng)送爽暮涼添,<b style="color: rgb(237, 35, 8);">秋</b>虎施威不減炎。</p><p class="ql-block"> 平補氣神清養(yǎng)<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肺</b>,滋陰潤燥志安恬。</p><p class="ql-block">處暑 暑消<b style="color: rgb(237, 35, 8);">秋</b>獲稻糧收,療補平衡免疫求。</p><p class="ql-block"> 防燥生津宣<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肺</b>氣,早床少戀去郊游。</p><p class="ql-block">白露 水珠凝露桂飄香,多膳時蔬少攝糖。</p><p class="ql-block"><b style="color: rgb(237, 35, 8);"> 秋</b>補<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肺</b>脾強體質(zhì),夕談晨練備衣裳。</p><p class="ql-block">秋分 層林盡染仲<b style="color: rgb(237, 35, 8);">秋</b>觀,食飲均衡適進酸。</p><p class="ql-block"> 潤燥防涼舒<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肺</b>胃,常開笑口事心寬。</p><p class="ql-block">寒露 菊始寒凝露溢<b style="color: rgb(237, 35, 8);">秋</b>,防邪傷<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肺</b>護呵周。</p><p class="ql-block"> 少辛減燥多營養(yǎng),使志安寧樂忘憂。</p><p class="ql-block">霜降 草黃葉落染霜雕,食補深<b style="color: rgb(237, 35, 8);">秋</b>潤養(yǎng)調(diào)。</p><p class="ql-block"> 遇冷添衣溫<b style="color: rgb(22, 126, 251);">肺</b>腑,操勞有度少憂焦。</p> 應(yīng)季和藏象:<br> <b>秋收斂</b>,主養(yǎng)肺防燥,要保養(yǎng)陰氣。秋要平補,早臥早起,與雞倶興。<br> <font color="#ed2308"><b>秋</b></font>應(yīng)<font color="#167efb"><b>肺</b></font>,肺司呼吸,主氣,為相傅之官,陽中之陰,屬金,憂傷肺。白色潤肺。<br> <h1><font color="#39b54a"><b>四、冬季養(yǎng)生</b></font></h1> <p class="ql-block"><b><i>七絕六首</i></b></p><p class="ql-block">立冬 枯風(fēng)寒起入初<b style="color: rgb(237, 35, 8);">冬</b>,護<b style="color: rgb(22, 126, 251);">腎</b>藏精內(nèi)斂從。</p><p class="ql-block"> 食補低脂多熱量,虛無恬淡事涵容。</p><p class="ql-block">小雪 草凋綠盡雪花飄,寒凍添裝暖<b style="color: rgb(22, 126, 251);">腎</b>腰。</p><p class="ql-block"> 營養(yǎng)補<b style="color: rgb(237, 35, 8);">冬</b>調(diào)內(nèi)火,出門須避霧霾囂。</p><p class="ql-block">大雪 水冰地凍雪飛揚,戴帽圍巾暖履裝。</p><p class="ql-block"> 進補仲<b style="color: rgb(237, 35, 8);">冬</b>強胃<b style="color: rgb(22, 126, 251);">腎</b>,養(yǎng)心靜性順陽藏。</p><p class="ql-block">冬至 <b style="color: rgb(237, 35, 8);">冬</b>至冰霜數(shù)九天,圍爐羊肉熱湯鮮。</p><p class="ql-block"> 養(yǎng)生補<b style="color: rgb(22, 126, 251);">腎</b>藏陽氣,泡腳祛寒助睡眠。</p><p class="ql-block">小寒 濕氣風(fēng)邪冷霧臨,<b style="color: rgb(237, 35, 8);">冬</b>寒保暖養(yǎng)藏心。</p><p class="ql-block"> 扶陽固<b style="color: rgb(22, 126, 251);">腎</b>溫滋補,日浴強身抗病侵。</p><p class="ql-block">大寒 隆<span style="color: rgb(237, 35, 8);">冬</span>凜冽五寒防,頭頸身腰腳暖洋。</p><p class="ql-block"> 早晚蟄床藏養(yǎng)體,食溫增苦<b style="color: rgb(22, 126, 251);">腎</b>潛陽。</p> 應(yīng)季和藏象:<br> <b>冬藏養(yǎng)</b>,主養(yǎng)腎防寒,要保養(yǎng)陰氣,冬要溫補,早臥晚起,必待日光。<br> <font color="#ed2308"><b>冬</b></font>應(yīng)<font color="#167efb"><b>腎</b></font>,腎藏精納氣,主水,為先天之本,陰中之陰,屬水,恐傷腎。黑色補腎。<br> 《黃帝內(nèi)經(jīng)》簡介<br> 《黃帝內(nèi)經(jīng)》是一本醫(yī)學(xué)典籍,貫穿了道家思想。全書分為《素問》和《靈樞》兩部分,各有81篇,18萬多字。<br>基本思想包括:整體觀念、陰陽五行、藏象經(jīng)絡(luò)、病因病機、診法治則、預(yù)防養(yǎng)生和運氣學(xué)說等。<br>? 《素問》偏重于理論,包含了中醫(yī)的基本理論、病因、病機、診斷方法等內(nèi)容。?《靈樞》偏重于經(jīng)絡(luò),詳細描述了人體的經(jīng)絡(luò)系統(tǒng)及其與臟腑的關(guān)系,以及針灸等治療方法。<br> <h3><b>七律.讀《黃帝內(nèi)經(jīng)》<br></b><b>君臣對話論天年,素問靈樞臟腑詮。<br></b><b>調(diào)理陰陽神氣守,疏通經(jīng)脈血精還。<br></b><b>憂悲喜怒隨情志,食飲行居法自然。<br></b><b>針灸按摩方藥選,養(yǎng)生得當(dāng)壽時延。</b></h3> <div><b>楹聯(lián)二則:</b></div><b>黃帝鴻經(jīng)傳千古;</b><div><b>岐伯醫(yī)術(shù)惠萬民。<br>素問論醫(yī),窮天地陰陽造化理;</b><div><b>靈樞辨癥,究人身氣血脈絡(luò)機。</b><br></div></div> 《黃帝內(nèi)經(jīng)》中說,懂得養(yǎng)生之道的人方能“盡終其天年,度百歲乃去”。祝閱本文網(wǎng)友悟到養(yǎng)生智慧,把握養(yǎng)生關(guān)鍵,身體健康長壽!